Jak wybrać herbatkę dla niemowlaka?

Woda – czy to w postaci czystej, czy jako składnik różnych napojów – jest nam niezbędna do życia. Niemowlę ma jej 85% w organizmie, mimo że trudno wyczuć to sensorycznie. Dla porównania – u dorosłego stanowi ona tylko ok. 60% masy ciała. Woda w organizmie znajduje się w stałym ruchu, jest nieustannie wydalana przez różne kanały  – z moczem i stolcem, przez skórę oraz płuca. Dlatego też ciągle musi być uzupełniana – odwodnienie prowadzi do ciężkich zaburzeń, może także spowodować zgon. Jest to szczególnie ważne w przypadku małych dzieci, które bardzo szybko tracą płyny z organizmu. Co jest najlepszym napojem dla małego dziecka? Przyjmuje się, że malucha karmionego piersią nie należy dopajać przez pierwsze 4-5 miesięcy życia – mleko w piersi zawiera dostateczne ilości wody, a w upały jej zawartość relatywnie wzrasta. Jednak od czasu do czasu można podać dziecku coś do picia – rumiankowa czy koperkowa herbatka HIPP jest rekomendowana dla niemowląt już od pierwszego miesiąca życia. W przypadku niemowląt karmionych metodą mieszaną lub mlekiem modyfikowanym podanie dodatkowej ilości płynów staje się nierzadko koniecznością. Należy także zwracać uwagę na sytuacje szczególne, jak gorączka, wymioty czy biegunka – młody organizm może wówczas potrzebować bardziej intensywnego dopajania. Po czwartym miesiącu, wraz z rozszerzeniem diety, napoje na stałe wchodzą do jadłospisu malucha i powinno się je podawać za pomocą butelki.

Dlaczego herbatki?

Co podać dziecku do picia? Dla malucha przed ukończeniem czwartego miesiąca życia najlepszym wyborem zawsze będzie woda, natomiast dzieciom starszym warto urozmaicić nieco „kartę napojów” i wybrać takie propozycje, które nie tylko ugaszą pragnienie, ale także dostarczą młodemu organizmowi cennych składników odżywczych, a także złagodzą różne dolegliwości. Jeśli chodzi o nektary i soki owocowe specjalnie dla najmłodszych, są one dobrym rozwiązaniem, ale z uwagi na sporą kaloryczność należy je traktować raczej w kategorii przekąski niż sposobu na ugaszenie pragnienia. Dlatego doskonałym rozwiązaniem będą herbatki ziołowe i owocowe, zwłaszcza te bez cukru. Mają one urozmaicony i zróżnicowany smak, zawierają zioła i owoce o dobroczynnym działaniu, obfitują w witaminy i inne składniki odżywcze, radzą sobie z drobnymi dolegliwościami, są łatwe w przyrządzaniu, a ich smak, zapach i kolor są atrakcyjne dla dziecka.

Natomiast zdecydowanie dla najmłodszych nie polecamy:

• Herbaty czarnej – zawiera ona substancje pobudzające, działające niekorzystnie na układ nerwowy dziecka, a ponadto, serwując ją dziecku, bylibyśmy zmuszeni dodać do niej cukier
• Soków i napojów owocowych dla dorosłych – często zawierają one cukier lub syrop glukozowo-fruktozowy, a w ich składzie znajdują się sztuczne dodatki. Także przy ich wytwarzaniu i rozlewaniu nie są wdrażane tak rygorystyczne procedury jak w przypadku napojów dla dzieci
• Napojów gazowanych – z tych względów, co powyżej. Ponadto zawartość CO2 w ich składzie może stać się przyczyną uciążliwych dolegliwości jelitowych.
• Kompotów – zawierają one sporo cukru, a gotowane owoce tracą swoje najcenniejsze składniki odżywcze

Zioła i owoce dobre dla niemowląt

Większość herbatek zawiera zioła, tradycyjnie podawane dzieciom na różne dolegliwości. Są one całkowicie bezpieczne i nie powodują skutków ubocznych, choć zawsze należy liczyć się z możliwością alergii. Nierzadko surowiec zielarski pozyskiwany jest z upraw ekologicznych, dzięki czemu zachowuje on pełnię wartości odżywczych, smakowych i leczniczych. Jakie zioła najczęściej znajdujemy w herbatkach i jakie jest ich działanie?

• Rumianek – jest bogaty w rzadko występujące w świecie roślin składniki (azulen, bisabolol), flawonoidy, fitosterole, olejki eteryczne, cholinę, witaminę C i sole mineralne. Działa łagodząco i przeciwbakteryjne, łagodzi skurcze mięśni gładkich oraz stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej, gardła, żołądka i jelit. Łagodnie przynosi ulgę w zaparciach. W herbatkach pojawia się sam (HIPP, Herbatka BIO rumiankowa) lub jako składnik mieszanek (Humana, Herbatka na brzuszek).
• Melisa – zawiera olejki eteryczne, którym zawdzięcza swój przyjemny zapach. Ma działanie uspokajające, można stosować ją u dzieci w stanach lęku i niepokoju, pobudzenia nerwowego, stresu. Ułatwia zasypianie i poprawia nastrój, jak herbatka Bobovita z melisy i jabłek.
• Koper włoski, fenkuł – medycyna ludowa przypisuje mu wyjątkowo szerokie spektrum działania, od wzdęć po kaszel. Tradycja traktuje go jako sprawdzony środek na kolki niemowlęce i inne dolegliwości związane z trawieniem. Ponadto, fenkuł rozrzedza wydzielinę i działa lekko wykrztuśnie (Holle, Herbatka rozkurczowa dla dzieci i niemowląt).
• Dzika róża – zawiera rekordowe ilości doskonale przyswajalnej witaminy C, a także E, B1, B2, E i K. Obfituje także w inne składniki aktywne: pektyny, flawonoidy, garbniki, sterole i kwasy organiczne. Dzika róża działa przeciwzapalnie, zwalcza wolne rodniki, a z uwagi na wysoką zawartość witaminy C doskonale sprawdza się w profilaktyce przeziębień i grypy. Wchodzi m.in. w skład herbatki o smaku malin z dziką różą Bobovity.
• Kminek – ta popularna przyprawa, zawierająca flawonoidy, olejki eteryczne i dość sporo witaminy C, ma swoje zalety lecznicze: poprawia trawienie, działa rozkurczowo i wiatropędnie oraz likwiduje wzdęcia. Stosowany jest u niemowląt jako lek na uciążliwe kolki – wchodzi w skład m.in. herbatki Humana z kopru włoskiego i kminku.
• Kwiat malwy – zawiera antocyjany o działaniu przeciwzapalnym. Łagodzi dolegliwości żołądkowe, jest także źródłem związków śluzowych, które działają osłonowo na błonę śluzową górnych dróg oddechowych. Malwę znajdziemy w herbatce Humana, Słodkich snów.
• Lipa – jej kwiatostan zawiera kwasy organiczne, pierwiastki oraz witaminę C i PP. Jest ona także źródłem flawonoidów i powlekającego śluzu o działaniu rozkurczowym. Od wieków stosowana jest jako środek przeciwgorączkowy i napotny. Działa także osłonowo na górne drogi oddechowe. Znajdziemy ją na przykład w herbatce z melisy, rumianku i lipy Bobovity.
• Hibiskus – ten częsty składnik herbatek ziołowych ma liczne, dobroczynne właściwości. Wspomaga układ odpornościowy, chroni przed infekcjami, działa przeciwzapalnie, rozkurczowo i obniża gorączkę. Do jego zalet należy także orzeźwiający, lekko kwaśny smak. Wchodzi w skład herbatki owocowej Humana po 12 miesiącu.
• Anyżek – łagodzi problemy trawienne, redukuje gazy i wzdęcia, pomaga łagodzić objawy kolki niemowlęcej. Warto polecić go też mamom karmiącym, ponieważ uchodzi za środek działający mlekopędnie i pobudzający laktację. Starsze dziecko może skorzystać z dobrodziejstw tej roślinki, pijąc na przykład herbatkę Anioł Stróż Sonnentor.

W herbatkach dla niemowląt znajdziemy także owoce w postaci zarówno suszu, jak i ekstraktów  czy soków – najczęściej pojawiają się tu jabłka, czarna porzeczka, cytrusy czy maliny. Są one bardzo smaczne dzięki owocowym aromatem, za którym dzieci najczęściej przepadają.

Jak przyrządzać?

Herbatki dostępne są albo w saszetkach do tradycyjnego zaparzania, albo jako granulki instant, które wystarczy wymieszać z wodą o letniej temperaturze. Te pierwsze zawierają w swoim składzie wyłącznie zioła i owoce. Nierzadko przyrządza się je z ekologicznych składników najwyższej jakości – świadczy o tym certyfikat BIO lub EKO. Herbatki granulowane przyrządzane są z reguły bez cukru krystalicznego czyli sacharozy (ten pojawia się w produktach dla starszych maluchów, ponieważ nie jest rekomendowany dla najmłodszych niemowląt), zastępuje się go innego rodzaju cukrami – jednak one także charakteryzują się określoną kalorycznością i należy uwzględnić ten fakt, planując codzienny jadłospis dziecka. Wartą uwagi innowacją są natomiast herbatki z dodatkiem soków owocowych w butelkach – ma je w ofercie firma HIPP. Są gotowe do wypicia i sprawdzą się na spacerze czy podczas podróży. Aby herbatka stanowiła bezpieczny i zdrowy napój dla Waszego niemowlęcia, należy przestrzegać kilku reguł przy jej przyrządzaniu. Ważnym elementem jest wybór odpowiedniej wody, którą użyjemy do zaparzania lub rozmieszania herbatki:

• Woda butelkowana dla niemowląt – jest ona najbezpieczniejsza, a jej formułę opracowano z myślą o potrzebach niemowlęcia. Ma ona odpowiedni skład chemiczny i charakteryzuje się wysokim bezpieczeństwem mikrobiologicznym. Jest najczęściej gotowa do spożycia.
• Woda głębinowa oligoceńska – być może w Waszej okolicy znajdują się jej ujęcia. Jest ona wolna od zanieczyszczeń cywilizacyjnych. Nie nadaje się do dłuższego przechowywania, ponieważ szybko namnażają się w niej drobnoustroje. Przed podaniem dziecku wymaga 10-minutowego gotowania.
• Woda wodociągowa – jest odpowiednio oczyszczona i uzdatniona do picia, zawiera także odpowiednie ilości pierwiastków mineralnych. Charakteryzuje się zróżnicowanymi warunkami smakowymi – może być pod tym względem lepsza lub gorsza, w zależności od przebiegu procesu oczyszczania.
• Woda ze studni – jej spożycie wiąże się z największym ryzykiem. Bardzo szybko ulega skażeniu (obecność w środowisku nawozów sztucznych, kwaśne deszcze, przecieki wód gruntowych), może także być siedliskiem bakterii chorobotwórczych. Trudno także oszacować, czy zawiera odpowiednie proporcje pierwiastków mineralnych. Powinna być często badana pod względem chemicznym i bakteriologicznym. Przed spożyciem koniecznie należy ją gotować.

Dzieciom nie należy podawać napojów na wodzie mineralnej – zawarte w niej pierwiastki mogą zbyt obciążać nerki niemowlęcia i kumulować się w jego organizmie.

Po wyborze odpowiedniej wody, pamiętamy także o tym, że:

• Przygotowaną herbatkę należy spożyć od razu – przechowywana, może stać się pożywką dla groźnych bakterii
• Temperatura naparu może być lekko ciepła lub letnia – nie podajemy napojów gorących
• Do herbatek używamy smoczka z najmniejszą dziurką, aby uniknąć ryzyka zachłyśnięcia
• Nie pozwalamy dziecku pić przez sen
• Jeżeli napój zawierał cukier, koniecznością staje się oczyszczenie ząbków maluszka
• Napary ziołowe w herbatkach dla niemowląt są słabe, działają łagodnie i powoli – kluczem do sukcesu jest ich systematyczne stosowanie

Zachęcamy do przeczytania naszego artykułu o prawidłowym rozwoju dziecka.