Kąpiel małego dziecka – pierwsza zawsze dostarcza rodzicom sporo emocji, a kolejne… Cóż, mogą stać się przyjemnym rytuałem wieczornym albo polem bitwy – polecamy kilka sprytnych tricków, które sprawią, że maleństwo będzie chętnie wskakiwać do wanny albo przynajmniej powstrzyma się od energicznych protestów.
Noworodek dobrze czuje się w wodzie, jednak jego delikatna skóra jest bardziej podatna na przegrzanie i wychłodzenie niż u osób dorosłych. Dlatego też woda w wanience powinna mieć ok. 37°C – zawsze sprawdzaj jej temperaturę przed kąpielą łokciem (powinnaś czuć przyjemne ciepło) albo termometrem. Pomieszczenie nagrzej natomiast do 24°C.
Ponieważ nie dziecka nie należy zostawiać samego ani na chwilę, zadbaj, żeby wszystko było pod ręką. Przydadzą Ci się:
- czysta tetrowa i flanelowa pieluszka
- jałowe waciki i gaziki, opcjonalnie patyczki do uszu
- płyn do kąpieli
- pojemnik z przegotowaną, ciepłą wodą
- ręcznik, najlepiej z kapturkiem
- ubranko na zmianę
- pieluszka
- krem do okolic „podpieluszkowych”
Start! Rozbierasz dziecko i kładziesz na ręczniku i pieluszce – możesz je częściowo przykryć. Wacikiem zamoczonym w wodzie lub soli fizjologicznej przecierasz oczka, następnie, zmieniając wacik, czyścisz uszka – możesz to zrobić ewentualnie patyczkiem, absolutnie jednak nie wkładaj go do przewodu usznego, ponieważ może to spowodować poważne problemy, łącznie z uszkodzeniem słuchu. Kolejnym gazikiem przecierasz buzię dziecka, szczególną uwagę poświęcając okolicom noska. Jeżeli pępek nie jest jeszcze zagojony, oczyszczamy go przed kąpielą wodą destylowaną, osuszamy i chronimy przed zamoczeniem w wannie. Obecnie nie zaleca się stosować do jego pielęgnacji spirytusu ani innych preparatów.
Potem umieszczasz dziecko w wanience pewnym, powolnym ruchem, tak aby jego bok był skierowany do dołu (warto położyć na dnie tetrową pieluchę). Twoja lewa ręka powinna cały czas podtrzymywać główkę i kark dziecka, prawą myjesz je, poświęcając szczególnie uwagę fałdkom i zagłębieniom, szczególnie pod brodą, pachami, w pachwinach i w okolicach narządów moczowo-płciowych. Posłuż się flanelową pieluszką lub małym ręczniczkiem, który możesz często prać – jest to bardziej higieniczne rozwiązanie niż zwykła gąbka. Do umycia główki dziecka wykorzystaj tylko wodę lub uniwersalny płyn do mycia – przez pierwsze tygodnie nie musisz mieć specjalnego szamponu. Następnie spłukujesz ciało maleństwa wodą, zaczynając od główki.
Czas na najtrudniejszy manewr – wyciągnięcie dziecka z wody. Prawą dłoń podsuwasz pod pośladki noworodka, lewą cały czas podtrzymujesz główkę i kark. I hopsa! – pewnym, ale delikatnym ruchem umieszczasz dziecko na ręczniku, a następnie otulasz je starannie. Jeżeli dziecko nie ma problemów ze skórą, wystarczy wysuszyć ją delikatnie i posmarować okolice mające bezpośredni kontakt z pieluchą specjalnym kremem. W przypadku maluchów cierpiących na AZS czy z przesuszoną, łuszczącą się skórą, warto już do wody dodać specjalne emolienty, które nawilżą ją i lekko natłuszczą. Po kąpieli również sięgamy po specjalistyczny preparat, który ochroni naskórek przed podrażnieniami i zapobiegnie jego dalszemu złuszczaniu. Po osuszeniu skóry, dziecku zakładamy czyściutkie ubranko i gotowe!
Jak często kąpać maluszka? Kiedyś kąpiele zalecane były codziennie, dziś nie traktuje się tego jak konieczności. Jeżeli codziennie oczyścisz ciało dziecka wilgotną pieluszką lub ręcznikiem na przewijaku i będziesz dbać o higienę „newralgicznych” punktów, pełna kąpiel wystarczy dwa-trzy razy w tygodniu. Dziecko kąpiemy raczej wieczorem, starając się jednocześnie, żeby nie było ono zbyt zmęczone czy senne.
Ważne jest, żeby podczas kąpieli rodzic nie czuł się zbyt zestresowany – postaraj się mówić i uśmiechać do dziecka. To między innymi Twoja postawa zdecyduje, czy maleństwo polubi czas spędzany w wannie.
Powyżej czwartego miesiąca życia kąpiel powinna być już codziennym rytuałem. Twoja pociecha jest już bardziej ruchliwa… i może protestować, co znacznie utrudnia całą procedurę. Należy liczyć się ze zdecydowaną odmową na widok drzwi do łazienki. W takiej sytuacji pomaga obserwowanie dziecka podczas kąpieli i zwracanie uwagi, co sprawia mu przyjemność, a co przykrość. Dobrze w ciągu dnia oswajać dziecko z wodą, pozwolić mu zanurzyć w niej rączkę czy „wykąpać” jakąś zabawkę. W łazience powinny pojawić się kolorowe akcesoria – pieluszka, myjka czy zabawki, przeznaczone do użytku w wodzie. Warto wymyślać ciekawe zabawy „łazienkowe” – pomogą one odwrócić uwagę dziecka i zapewnią okresowy spokój przy kąpieli.
Należy unikać zachlapania twarzy – większość dzieci panicznie się tego obawia. Aby uniknąć problemów przy myciu i spłukiwaniu głowy, można użyć specjalnego „kapelusza” lub kubka, który skutecznie chroni buzię maluszka przed zmoczeniem. Jeśli mimo wszystko Twoja pociecha nie chce się przekonać do kąpieli, spróbuj zrezygnować z wanienki na rzecz dużej wanny lub… wykąpać się razem z nią. Z przenosinami do „dorosłej” wanny związane są kwestie bezpieczeństwa – ruchliwe dziecko łatwo może się pośliznąć czy zanurzyć, dlatego nie wolno spuszczać go z oka. Sporym ułatwieniem dla rodziców może być kąpielowe krzesełko, które zapewnia maluchowi bezpieczeństwo, nie ograniczając jednocześnie jego swobody ruchów.
Należy pamiętać, że radyklane zmuszanie dziecka do kąpieli przynosi najczęściej przeciwny rezultat – opór i niechęć do wody utrwala się w malcu. Dlatego czasem warto przeczekać parę dni, myjąc dziecko wilgotną gąbką poza łazienką, na przykład na ceracie – wkrótce zapomni ono o swoich protestach, a kąpiel znów stanie się dla niego frajdą.
