Ile powinno jeść niemowlę? Tabela prawidłowego odżywiania

Ile powinien jeść noworodek karmiony piersią, a ile mleka wypija noworodek karmiony butelką? Jak dużo powinno jeść niemowlę? Czy trzeba budzić dziecko na posiłek w nocy? Kiedy będzie syte? Jak często je karmić? Oto najczęściej zadawane pytania odnośnie do co do karmienia najmłodszych dzieci. Niezależnie od sposobu karmienia, butelką lub piersią, często rodzice obawiają się, czy niemowlę otrzymało odpowiednią ilość pokarmu, a co za tym idzie, czy jego przyrost masy ciała jest prawidłowy.

Czy noworodek i niemowlę się najada?

Na początku rozpoznawanie sytości u dziecka może być trudnym zadaniem, a wręcz wyzwaniem – u niemowląt ssanie piersi czy też smoczka nie jest tylko sposobem na zaspokojenie głodu, ale także na zapewnienie sobie komfortu.

Karmiąc dziecko zarówno piersią lub mlekiem modyfikowanym, a nawet w okresie rozszerzania diety o inne składniki warto wnikliwie obserwować skórę dziecka, czy nie pojawiają się na niej jakieś zmiany o charakterze wysypki, które mogłyby sugerować uczulenie, nietolerancję, alergię a nawet atopowe zapalenie skóry.

O ile stosunkowo łatwo jest korzystać ze schematu rozszerzania diety i kontrolować jej jakościowy skład, o tyle ilość przyjmowanego pożywienia na początkowym etapie karmienia najmłodszych wzbudza sporo wątpliwości.

Warto podkreślić, że organizm zdrowego noworodka i niemowlaka jest tak zaprogramowany, że je tylko wtedy, kiedy mu potrzeba i tyle, ile jest mu potrzebne, a głód potrafi odpowiednio zasygnalizować. Dopiero w późniejszym wieku wyrabiamy sobie brzydki nawyk podjadania z łakomstwa, a absorbujące zajęcia są w stanie sprawić, że zapomnimy o porach posiłku. Nie ma więc powodów do obaw — Twoje dziecko da ci znać, kiedy ma już dość lub, przeciwnie, chce więcej pożywienia.

Jak rozpoznać, że niemowlę jest głodne?

Kiedyś dziecko karmiło się zgodnie ze wskazówkami zegara – zalecano nawet budzić je w nocy, jeśli przespało porę posiłku. Dzisiaj karmienie odbywa się „na żądania”, dlatego ważne jest, aby rodzice umieli rozpoznać, w jaki sposób dziecko sygnalizuje głód. Głód zazwyczaj jest sygnalizowany przez któryś z wymienionych sposobów:

• maluch staje się bardziej pobudzony;
• wkłada do buzi palce lub dłonie;
• wykonuje ruchy ssania;
• wysuwa język;
• porusza wargami;
• kopie i wierci się energicznie;
• głowa i usta skierowane są w poszukiwaniu piersi;
• lub zaczyna płakać (jeśli do tego dojdzie, oznacza, że trochę spóźniliśmy się z podaniem jedzenia).

Częstotliwość karmienia w zależności od karmienia naturalnego a karmienia mlekiem modyfikowanym

Dzieci spożywające naturalny pokarm od mamy jedzą częściej niż te, które karmione są mlekiem modyfikowanym. Noworodki zwykle ssą pierś matki co 2 -3 godziny. W miarę dojrzewania ich układu pokarmowego, czas pomiędzy karmieniami będzie się stopniowo wydłużał, ponieważ żołądek dziecka stanie się bardziej pojemny — tuż po urodzeniu jest on wielkości czereśni, po miesiącu będzie miał rozmiar kurzego jajka.

Niemowlę karmione naturalnie w większości przypadków spożywa około 90% dostępnego mleka matki podczas pierwszych 10 minut ssania z każdej piersi – mimo że nie jesteśmy w stanie określić, ile mililitrów pokarmu zjadło, możemy założyć, że jest w stanie dostatecznie się najeść podczas jednego karmienia. Po tym czasie może odsunąć się od piersi lub po prostu zasnąć.

Natomiast noworodki karmione mieszankami mlecznymi zaczynają od jedzenia w przybliżeniu co 3 – 4 godziny w ciągu pierwszych kilku tygodni życia.

Ile powinno jeść niemowlę – tabela

Mleko modyfikowane to pełnowartościowy posiłek dla dziecka. Oprócz proporcji, na opakowaniu mleka modyfikowanego znajdziemy też ilość mleka, jaką dziecko powinno wypić dziecko w ciągu dnia, zgodnie z jego wiekiem.

O ile bezwzględnie przestrzegamy proporcji (stosunek miarek do wody), to częstotliwość posiłków jest już mniej wiążąca, a ilość mleka możemy potraktować raczej jako sugestię. Jeżeli dziecko wypija nieco mniej, niż powyższe wskazania, jednak prawidłowo przebiera na wadze, nie jest to absolutnie powód do niepokoju.

Ile razy dziennie trzeba karmić noworodka i niemowlę

Ile w pierwszym miesiącu życia mleka wypija noworodek? Ile powinno jeść niemowlę? Czasem trudno to tak określić, ponieważ inaczej jest w sytuacji karmienia piersią a za pomocą mleka modyfikowanego. W pierwszym miesiącu życia niemowlak  powinien jeść mleko matki tyle razy, ile tylko zapragnie. Najczęściej jest to od 8 do 12 razy na dobę.

W przypadku karmienia butelką karmienie jest tak samo częste, tylko ilość posiłki to około 110 ml mleka modyfikowanego.

Pomiędzy 2 a 4 miesiącem życia zapotrzebowanie niemowlęcia zwiększa się. Dzieci karmione mlekiem matki spożywają od 8 do 12, a czasem nawet 14 posiłków dziennie o zróżnicowanej ilości.

Analogicznie w tym samym czasie dzieci na butelce jedzą tylko 6 posiłków o ilości 120 do 140 ml mleka modyfikowanego.

Kolejno do 6 miesiąca życia dziecka ilość posiłków z piersi to nawet 8, natomiast w przypadku karmienia butelką tylko 5. Dzieci karmione mlekiem modyfikowanym zjadają od 170 do 180 ml mleka w jednej porcji.

W drugiej połowie pierwszego roku życia dziecka do diety wprowadzane są inne składniki i ilość karmień wynosi od 6 do 8, a w przypadku butelki podobnie, a ilość mleka to 170-220 ml.

Karmienie piersią — cudowne właściwości matczynego mleka

Karmienie dziecka może przebiegać na dwa sposoby, w tym karmienia piersią lub butelką, tylko od mamy zależy, na jaki sposób się zdecyduje.

W karmieniu piersią oprócz naturalnej bliskości matki i dziecka, nawiązywania szczególnej więzi dziecko zjada mleko matki, czyli płynne złoto, które jest najlepszym, najlepiej dopasowanym do potrzeb dziecka posiłkiem. Mleko matki swoim składem zabezpiecza organizm dziecka przed potencjalnymi szkodliwymi bakteriami, wirusami i alergenami oraz odnosi odporność. Jego skład może ulegać zmianie w zależności od potrzeb. Zmianie się ilość makroelementów, tłuszczów oraz stężenie przeciwciał.

Karmienie dzienne a karmienie nocne

Z badań naukowych wynika także że mleko matki pite w dzień różni się od mleka pitego w nocy. Nocne mleko zawiera działający nasennie aminokwas tryptofan, który wzmacnia syntezę serotoniny. Natomiast serotonina jest jednym z najbardziej istotnych hormonów w pracy i rozwoju mózgu. Odpowiada za dobry nastrój, spokojny sen i prawidłową pracę mózgu.

Jeżeli karmienie piersią odbywa się 8-12 razy na dobę, w tym również w nocy, dziecko trzyma pierś prawidłowo, wypróżniania następują regularnie, a Twoja pierś po karmieniu staje się bardziej miękka, można przyjąć, że maluch najada się dostatecznie. Ponadto, jeśli Twoje dziecko spożywa odpowiednią ilość pokarmu, to stan błogiej sytości po każdym posiłku powinien utrzymywać się przez kilka godzin, odpowiednio do wieku malucha.

Tak więc karmienie piersią zapewnia dziecku to, co najlepsze w kwestii sytości, ale również budowania naturalnej odporności organizmu. Ponadto w razie nawału pokarmu lub powrotu mamy do pracy można mleko odciągać, a właściwie przechowywane podawać dziecku. Niestety nie zawsze jest taka możliwość, że dziecko może być karmione przez mamę tuż po porodzie i przez pierwsze miesiące życia. Często zdarza się, że dziecku już od urodzenia musi mieć podawane mleko modyfikowane.

Co do przyrostu wagi dzieci karmionych piersią przyrost masy w ciągu doby utrzymuje się w przedziale od 26 do 31 gramów. Jeśli przyrost wagi dziecka budzi jakieś wątpliwości, warto skonsultować się z pediatrą lub doradcą laktacyjnym.

Wprowadzenie mleka modyfikowanego

Jeśli z jakichś powodów dziecko nie może być karmione piersią, wtedy wykonuje się dla noworodka lub niemowlaka mieszankę z wody i mieszanki mleka modyfikowanego. Odpowiednia ilość przegotowanej i schłodzonej wody oraz dobrze dobrana liczba łyżeczek mieszanki pozwoli na przygotowanie pełnowartościowego i sycącego posiłku.

Niebezpieczne w skutkach może okazać się przygotowywanie bardziej „treściwej” mieszanki i zwiększanie ilości proszku na własną rękę – nadmiar białka i składników mineralnych jest szkodliwy dla malucha i może obciążać jego nerki. Z kolei dodanie mniejszej niż zalecana ilości mleka spowoduje, że dziecko się po prostu nie naje.

Rozszerzanie diety

Gdy zdecydujemy się wprowadzić pokarmy stałe dziecku w wieku poniżej 6 miesięcy, ich ilość będzie się mierzyć raczej na łyżeczki niż na mililitry. Początkowo będą to 2-3 łyżeczki papki warzywnej lub owocowo-warzywnej podzielone na 1-2 porcje.

Maluch 6-8 miesięczny nie zje w ciągu dnia więcej niż 200 g pokarmów stałych o zróżnicowanej konsystencji (przecierów, papek, kaszek), podzielonych na 2-3 posiłki.

Wiele 8-10 miesięcznych maluchów będzie spożywać już regularnie dwa-trzy niewielkie posiłki dziennie, oprócz mleka; mogą to być produkty zbożowe, owoce, warzywa i mięso.

Około roku ten schemat niewiele się zmienia – powinniśmy pamiętać, że apetyt dziecka zależy od wielu czynników. Jeżeli jednego dnia zje ono mniej niż zwykle, a innego — domaga się dodatkowej porcji, jest to sytuacja najzupełniej normalna.

Kiedy masz pewność, że dziecko się najadło

Uważne obserwowanie dziecka sprawi, że będziesz w stanie rozpoznać moment, kiedy jest najedzone – najczęściej odwraca ono głowę lub w inny sposób sygnalizuje, że ma już dosyć. Podczas picia z butelki może się zacząć interesować otoczeniem, kręcić czy zamknąć mocno usta. Gdy będzie starsze, a jego koordynacja wzrokowo-ruchowa stanie się sprawniejsza, może próbować wytrącić Ci butelkę lub łyżeczkę z dłoni oraz pluć jedzeniem.

Z drugiej strony, jeśli maluch skończy swoją porcję i zacznie pomlaskiwać lub płakać, prawdopodobnie chce otrzymać dokładkę. Również łapanie łyżeczki i sięganie ręką po żywność świadczy o chęci kontynuowania posiłku.

Pieluszki jako narzędzie pomiarowe;)

Dobrym sposobem na upewnienie się, czy maluch najada się dostatecznie, są również jego… pieluszki. Obserwując ich zawartość, otrzymasz wskazówkę, czy dziecko otrzymuje dość jedzenia. W pierwszym miesiącu życia noworodek powinien moczyć pieluchę 6 lub więcej razy dziennie i mieć od 3 do 4 (często więcej!) wypróżnień każdego dnia.

Nie dokarmiaj, pozwól dziecku na wybór

Nie warto dać się ponieść własnym obawom i „na siłę” dokarmiać malucha, nawet jeśli Twoje dziecko jest szczuplejsze niż rówieśnicy – na szczęście, wyobrażenie pulchniutkiego bobasa z fałdkami tłuszczu przestaje być synonimem zdrowego niemowlęcia. Z myślą o przyszłości dziecka pozwól, aby samo regulowało swoje potrzeby żywieniowe i nauczyło się, że je się po prostu tyle, ile potrzeba.

Nasz ośrodek głodu i sytości, mieszczący się w mózgu, to bardzo skomplikowany mechanizm, angażujący układ nerwowy i hormonalny — jego sprawne działanie pozwala nam uniknąć otyłości i innych zaburzeń związanych z odżywianiem. Dlatego nie trzeba ingerować w jego pracę – zgodnie z najnowszymi zaleceniami dotyczącymi odżywiania starszych niemowląt, rodzic decyduje, jakie dania i o jakiej porze wjeżdżają na stół, a dziecko – co, w jakiej ilości i czy w ogóle z tego zje. Metoda wciskania kolejnej łyżeczki: „Za tatusia, za mamusię itd.” stanowczo odeszła do lamusa.

Dzisiaj dziecko decyduje ile chce zjeść

Właściwie w karmieniu dziecka nie ma sztywnych wytycznych, ile dokładnie słoików z warzywami lub ile butelek o określonej pojemności ma spożyć Twoje dziecko. Jest tak po prostu dlatego, że każde niemowlę jest inne i każde spożywa tyle pokarmów i napojów, ile akurat potrzebuje.

Dlatego też należy z dystansem słuchać opowieści znajomych o żywieniowych zwyczajach ich dzieci – zapotrzebowanie na pokarm u maluchów w tym samym wieku może różnić się diametralnie, a Twoje dziecko może zjadać nawet o połowę mniej (lub o połowę więcej) niż jego rówieśnik. Najlepszą, chociaż wciąż dość ogólną, wskazówką  tego, jak rozszerzać dietę niemowlęcia i komponować jego jadłospis jest oczywiście Schemat żywienia niemowląt.

Czasem jednak są sytuacje, które budzą w rodzicach uzasadniony niepokój. Jeśli Twoje dziecko prawie zawsze wydaje się  głodne albo jesteś przekonana/y, że nie wykazuje apetytu, adekwatnie do swojego wieku, porozmawiaj z pediatrą. Lekarz będzie w stanie udzielić odpowiedzi na konkretne pytania lub odpowiedzieć na Twoje obawy dotyczące tego, czy Twoje dziecko otrzymuje wystarczającą ilość pokarmu i rozwija się w odpowiednim tempie. Podczas każdej wizyty w gabinecie lekarz także monitoruje masę ciała dziecka i jej przyrost, dlatego też będzie w stanie wyjaśnić Ci wiele kwestii i w razie potrzeby podjąć odpowiednie działania.

Ile powinien przybierać na wadze niemowlak

A na koniec kilka ciekawostek, związanych z przybieraniem na wadze niemowlęcia, które powinien znać każdy rodzic:

• Od 1. do 3. miesiąca życia, Twoje dziecko powinno przybierać ok. 800 g-1200 g na miesiąc.
• Później maleństwo nabiera ciała nieco wolniej – ok.1/2 kg na miesiąc.
• Dzieci, które urodziły się mniejsze i drobniejsze, z reguły „nadrabiają” braki ok. 5 miesiąca życia – ich waga wynosi wtedy ok. 6,5 kg.
• Ząbkowanie czy choroby mogą spowodować, że dziecko okresowo nie będzie przybierało na wadze.
• Roczny maluch powinien potroić swoją wagę urodzeniową.
• Dziewczynki ważą średnio ½ -1 kg mniej niż chłopcy w tym samym wieku.
• W pierwszych dniach życia dziecka występuje tzw. fizjologiczny spadek wagi nawet do 7–10%. Bez obaw – do drugiego tygodnia życia dziecko powinno osiągnąć z powrotem masę urodzeniową.
• W pierwszym półroczu życia dzieci karmione piersią są bardziej pulchne niż niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym. W wieku 9-12 miesięcy to się zmienia – maluchy karmione naturalnie stają się szczuplejsze niż ich rówieśnicy karmieni butelką.

Zachęcamy również do zapoznania się z naszym artykułem dotyczącym skazy białkowej.